İnsanın iyi olma, iyiye ve güzele meyilli olma gibi doğuştan getirdiği potansiyel davranış özellikleri zaman içinde çeşitli faktörlerin de etkisiyle bozulmaya yüz tutabilir.

Bu nedenle, konunun uzmanların görüşlerine göre, yeni nesillerin belirli bir plân ve program dâhilinde temel ahlâkî değerleri kazanması ve içselleştirmesi için önemli bir desteğe ihtiyaç duyması zorunlu olmuştur.

Bu bağlamda tarih boyunca, çocukların temel karakter özelliklerini kazanmaları ve bunları uzun vadede sürdürebilmeleri için gerekli desteği sağlamağa ihtiyaç duyulmuş; gerek aile, gerekse çeşitli kurum ve okullar, çocukların ya da genel tanımla yeni nesillerin karakter gelişiminde önemli bir görev üstlenmiştir.

Bu bağlamda, ahlâki değerler açısından “Karakter Eğitimi” önem kazanmıştır.

Ancak bu eğitimin içeriğini belirlemek oldukça zordur.

Karakter Eğitimi; muhafazakâr, geleneksel ve davranışçı bir yaklaşımı da ifade edebilir; daha liberal bir yaklaşıma göndermede de bulunabilir.

Örneğin İngiltere’ de buna benzer bir “Değerler Eğitimi” vardır.

Karakter eğitiminde verilecek temel değerler konusunda ortak bir uzlaşıya sahip olmayan bireylerden oluşan heterojen bir toplumda, karakter eğitiminin tanımının nasıl yapılacağı belirgin değildir. Bu da doğal olarak bir tanımlama güçlüğüne neden olmaktadır.

Örneğin, bir tanıma göre karakter eğitimi;

“Öğrencilerin sosyal, duygusal ve ahlâkî gelişimlerini destekleyen eğitimsel bir hareket” iken,

başka bir tanımda,

“Karakter eğitimi, okullar, aileler ve toplumlar tarafından gençlerin anlamalarına, iyi yetişmelerine ve temel ahlâkî ilkelerle hareket etmelerine yardımcı olmak için yapılan kasıtlı çabalardır.”

Bir başka noktadan bakıldığında, karakter eğitimi, her ne kadar seküler olsa da aynı zamanda dinin de temel referansını oluşturan değerlerin çocuklara öğretilmesi suretiyle onların, insanları seven, yardımsever, kendisine ve çevresine saygı gösteren iyi birer vatandaş olmalarına yardımcı olmayı amaçlamaktadır.

Tarihin her döneminde sağlıklı bir toplumsal yapının devamı için, çocuk ve gençlerin nasıl yetiştirilmesi gerektiği önemli bir soru(n) olmuştur.

Bu anlamda toplumsal değerlerin genç kuşaklara yeterince iyi aktarılamadığından şikâyet edilmiştir.

Özellikle bireysel ve toplumsal temelli ortaya çıkan bazı sorunlar (aile kurumunun çöküşü, yoksulluk, şiddet, olumsuz akran baskısı, cinselliğin yüceltilmesi, materyalizm, medya, eğlence vb.) karakter eğitimini gerekli kılan en önemli nedenler arasında sayılmış ve gelişmiş ülkelerde karakter eğitimine olan ilginin yeniden artmasına neden olmuştur.

Karakter eğitimini gerekli kılan nedenlerden ilki,  aile kurumunun çöktü- çöküyor görünümüdür. Aile, çocukların sosyalleşmesinde birincil faktör olarak karşımıza çıkar. Çocuklar sosyal yaşama uyum sağlamayı ilk olarak ailede öğrenir ve karakter özelliklerinin çoğunu da çocukluk yıllarında ailede kazanır.

Doğal olarak aile kurumundaki olumsuzluklar çocuk ve gençler üzerinde olumsuz etkiler meydana getirir.  

Ailenin bu alandaki eksikliğini ise belirli ölçüde okul karşılamaya çalışır.

Bazı gelişmiş ülkelerde, ailenin değer öğretiminde boş bıraktığı alanı doldurabilmek için okullarda karakter eğitimi programlarının düzenlenmesi, çocuklara temel ahlâkî değerlerin kazandırılmasında önemli bir araç olmaktadır.

Her ne kadar seküler ve muhafazakâr çevrelerde karakter eğitimine farklı bakış açıları geliştirilse de gelinen noktada bu eğitim programlarının çocuklarda doğruluk, adalet, dürüstlük, insana saygı ve vatanseverlik gibi temel değerlerin gelişmesinde etkili olduğu görülmektedir.

Bu anlamda okulların en temel görevi, “uygun programlar yoluyla çocuklara ailelerinde alamadıkları temel değerlerin kazandırılmasına yardımcı olmak” şeklinde tanımlanabilir.

Karakter eğitiminin temel ilkelerine bakıldığında, bu ilkelerin ahlâkı sadece bilgi boyutunda öğrenen değil, aynı zamanda duygu-davranış boyutunu da içeren bir yaklaşımı benimsediği görülür.

Bu anlamda artık günümüzde karakter eğitimi uygulanan okullardaki eğitim programlarında, daha çok değerlerin içselleştirilmesi üzerinde durulur.

Bu süreçte karakter eğitimi programları geliştirmek ve bunları uygulamakla, çocuklara iyi birer vatandaş olma ve temel değerler ışığında ahlaki bir yaşam sürme alışkanlığı kazandırmada okulun en önemli unsurlarından olan idareci, öğretmen, memur vb. tüm personelin de bu ahlaki değerleri davranış yoluyla göstermesi, programın temel ilkeleri arasındadır.

Aynı zamanda öğrencilere iyi karakter özelliklerini açığa çıkaracak ve bireysel sorumluluklarını yerine getirebilecek fırsatlar sunulması gereğinden hareketle okul yönetiminin uygun ortamları hazırlaması da yine okulda karakter eğitimi için önemli görülmektedir.

Karakter eğitiminin amacına ulaşması noktasında önemli sorunlardan birisi, yaşanılan toplumda ahlaki karakter gelişimini besleyecek toplumsal yapının yetersiz olmasıdır.

Karakter eğitimcilerinin üzerinde durduğu bu husus, okulda verilen eğitimin toplumda bir karşılığının olmasını ifade ederken, bu karşılığın olmaması durumunda ise, çocuklarda ortaya çıkabilecek ahlaki çelişkiye dikkat çekmektedir.

Son olarak karakter eğitiminin geleceği konusunda her ne kadar farklı görüşler olsa da anlaşılan o ki gerek toplumsal gerekse aile ile ilgili sorunlar, laik ülkelerde karakter eğitimi programlarına daha fazla yer verilmesi, bireysel taleplerin ötesinde toplumsal bir zorunluluk olarak durmaktadır.

Gününüz aydınlık ve esenlik dolu olsun.