Bugün, Osmanlı Devleti’ nin kuruluşundan 500 sene önceye gidecek ve Bizanslı tarihçi Procopius Caesarensis’ ten söz edeceğiz.
Bilinen biyografisi şu şekilde:
Procopius, Filistin’ de deniz kıyısında bir Roma kentinde doğmuş; İS. 500’ lerde doğduğu tahmin ediliyor. Ölüm tarihi de İS 565.
Procopius, İS 527 yılında Bizanslı komutan Belisarius’un özel yazmanı ve hukuk danışmanı olmuş.
Görevi nedeniyle Komutan Belisarius’ la birlikte İran, Afrika ve İtalya’ daki seferlere katılmış; İranlılara, Vandallara ve Gotlara karşı yapılan savaşları yakından izlemiş; 542 yılında başkente dönmüş ve gözlem ve yaşadıklarını yazmış.
Daha sonraki yıllarda İmparator Justinianus’un yakınında olduğu anlaşılıyor. İmparator 560 yılında ona “ Illustres” unvanı vermiş. “Seçkin” ya da “Aydın Kişi” anlamında…
Procopius, 562 yılında Bizans kenti yöneticisi ya da Lâtince deyimle “Praefectur”u olmuş.
Procopius’ un İmparator Justinianus ile aynı yılda, yani 565 yılında öldüğü sanılıyor.
Procopius’ un “Gizli Tarih” dışında sekiz kitaplık bir “Savaşlar Tarihi” var.
Bunlarda Bizans ordularının Vandallar, Gotlar ve İranlılarla yaptıkları savaşları anlatmış.
Savaşlar Tarihi’ nin üç cildi “De Bello Gothico” yani “Gotlarla Savaş Üzerine” adını taşıyor.
İki cildi “De Bello Persico”, yani “İranlılarla Savaş”;
İki cildi de “De Bello Vandalico”, yani “Vandallarla Savaş”.
Sekizinci cilt bunlardan sonra yazılmış.
Procopius ayrıca İmparator Justinianus’ un emriyle onun zamanında yaptırılan kilise, köprü ve başka yapıları içine alan altı ciltlik bir kitap yazmış; bunun adı ise “ De Aedifiis”, yani kısaca “Yapılar”. Yazar bu kitabında o dönemdeki mimariyi ortaya koyan çok değerli bilgiler veriyor.
Procopius'un çalışmalarının devamı, ölümünden sonra, şair ve tarihçi Mirinalı Agathias tarafından devam ettirilmiş.
Procopius’un, “Gizli Tarih” adını verdiği eserinde ise daha çok yanında çalıştığı kişiler ile ilgili özel bilgiler var.
Meşhur Gizli Tarih (Latince Historia Arcana), yüzyıllar sonra Vatikan kütüphanesinde bulunmuş ve Lyon'da Alemannus tarafından 1623 yılında basılmış.
Kitap, 1663 yılında Paris’ te, Maltretus tarafından tekrar yayımlanmış.
Yukarıda yazıya başladığımız ilk cümleyi tekrar hatırlayalım:
“Osmanlı kökenli tarih yazıcılarına ait varlığı elimizde mevcut en eski Osmanlı Tarihi’ni Aşıkpaşazâde’ nin, Osman Gazi’ den 160- 170 sene sonra, 1460’larda Fatih Sultan Mehmet döneminde yazmaya başladığını biliyoruz.”
Procopius’ un “ Bizans’ ın Gizli Tarihi” ni Türkçemize kazandıran Sayın Orhan DURU’ nun tespitini akılda tutmak gerekir:
“Bizans tarihini incelemek gerçekte Türk tarihi açısından son derece önemli... Karşılıklı etkiler, ilişkiler, savaşlar Türk tarihinin büyük parçasını oluşturuyor. Bizans kaynakları Türklerin en eski tarihleri açısından belgelerle dolu olduğu gibi, İmparatorluğun toplumsal yapısı da sonraki dönemlere ışık tutuyor. Hunlar, daha 440 yılında Bizans surlarına dayandılar. Procopius, kitabında bir ara Bizans’ a Hun modasının egemen olduğunu belirtiyor”
Döneminde yaşananları yazmanın önemini belirtmek açısından, 1300’lerdeki Osman Gazi’ den 500 sene önce Anadolu’ da yaşananları öğrenmek ilgi çekici olmalıdır.
Yorum Ekle
Yorumlar
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
Web.tv
Ahmet Akyol
Kuruluş’ Tan 500 Sene Önce
Bugün, Osmanlı Devleti’ nin kuruluşundan 500 sene önceye gidecek ve Bizanslı tarihçi Procopius Caesarensis’ ten söz edeceğiz.
Bilinen biyografisi şu şekilde:
Procopius, Filistin’ de deniz kıyısında bir Roma kentinde doğmuş; İS. 500’ lerde doğduğu tahmin ediliyor. Ölüm tarihi de İS 565.
Procopius, İS 527 yılında Bizanslı komutan Belisarius’un özel yazmanı ve hukuk danışmanı olmuş.
Görevi nedeniyle Komutan Belisarius’ la birlikte İran, Afrika ve İtalya’ daki seferlere katılmış; İranlılara, Vandallara ve Gotlara karşı yapılan savaşları yakından izlemiş; 542 yılında başkente dönmüş ve gözlem ve yaşadıklarını yazmış.
Daha sonraki yıllarda İmparator Justinianus’un yakınında olduğu anlaşılıyor. İmparator 560 yılında ona “ Illustres” unvanı vermiş. “Seçkin” ya da “Aydın Kişi” anlamında…
Procopius, 562 yılında Bizans kenti yöneticisi ya da Lâtince deyimle “Praefectur”u olmuş.
Procopius’ un İmparator Justinianus ile aynı yılda, yani 565 yılında öldüğü sanılıyor.
Procopius’ un “Gizli Tarih” dışında sekiz kitaplık bir “Savaşlar Tarihi” var.
Bunlarda Bizans ordularının Vandallar, Gotlar ve İranlılarla yaptıkları savaşları anlatmış.
Savaşlar Tarihi’ nin üç cildi “De Bello Gothico” yani “Gotlarla Savaş Üzerine” adını taşıyor.
İki cildi “De Bello Persico”, yani “İranlılarla Savaş”;
İki cildi de “De Bello Vandalico”, yani “Vandallarla Savaş”.
Sekizinci cilt bunlardan sonra yazılmış.
Procopius ayrıca İmparator Justinianus’ un emriyle onun zamanında yaptırılan kilise, köprü ve başka yapıları içine alan altı ciltlik bir kitap yazmış; bunun adı ise “ De Aedifiis”, yani kısaca “Yapılar”. Yazar bu kitabında o dönemdeki mimariyi ortaya koyan çok değerli bilgiler veriyor.
Procopius'un çalışmalarının devamı, ölümünden sonra, şair ve tarihçi Mirinalı Agathias tarafından devam ettirilmiş.
Procopius’un, “Gizli Tarih” adını verdiği eserinde ise daha çok yanında çalıştığı kişiler ile ilgili özel bilgiler var.
Meşhur Gizli Tarih (Latince Historia Arcana), yüzyıllar sonra Vatikan kütüphanesinde bulunmuş ve Lyon'da Alemannus tarafından 1623 yılında basılmış.
Kitap, 1663 yılında Paris’ te, Maltretus tarafından tekrar yayımlanmış.
Yukarıda yazıya başladığımız ilk cümleyi tekrar hatırlayalım:
“Osmanlı kökenli tarih yazıcılarına ait varlığı elimizde mevcut en eski Osmanlı Tarihi’ni Aşıkpaşazâde’ nin, Osman Gazi’ den 160- 170 sene sonra, 1460’larda Fatih Sultan Mehmet döneminde yazmaya başladığını biliyoruz.”
Procopius’ un “ Bizans’ ın Gizli Tarihi” ni Türkçemize kazandıran Sayın Orhan DURU’ nun tespitini akılda tutmak gerekir:
“Bizans tarihini incelemek gerçekte Türk tarihi açısından son derece önemli... Karşılıklı etkiler, ilişkiler, savaşlar Türk tarihinin büyük parçasını oluşturuyor. Bizans kaynakları Türklerin en eski tarihleri açısından belgelerle dolu olduğu gibi, İmparatorluğun toplumsal yapısı da sonraki dönemlere ışık tutuyor. Hunlar, daha 440 yılında Bizans surlarına dayandılar. Procopius, kitabında bir ara Bizans’ a Hun modasının egemen olduğunu belirtiyor”
Döneminde yaşananları yazmanın önemini belirtmek açısından, 1300’lerdeki Osman Gazi’ den 500 sene önce Anadolu’ da yaşananları öğrenmek ilgi çekici olmalıdır.