Halk Sağlığı Haftası Kutlanıyor

Her yıl 3-9 Eylül tarihleri arasında kutlanan Halk Sağlığı Haftası bu yıl da çeşitli etkinliklerle kutlanıyor. Konuyla ilgili bilgi veren Halk Sağlığı Müdürü Dr. İbrahim Dedecan, "2001 yılından beri Bakanlığımız önderliğinde kutlanmakta olan “Halk Sağlığı Haftası”nın teması bu yıl Halk Sağlığı Uzmanları Derneği’nin katkıları ile “Sağlık İçin Hareket Edelim” olarak belirlenmiştir.

Bulaşıcı olmayan hastalıklara daha çok tütün kullanımı, sağlıksız beslenme, fiziksel aktivite eksikliği ve alkolün kullanımı gibi ekonomik dönüşüm, hızlı şehirleşme ve 21. yüzyıl hayat tarzlarının yaygın özellikleri olan dört davranışsal risk faktörü neden olmaktadır.

Bunlar içerisinde fiziksel hareketsizlik; küresel mortalite için dördüncü önde gelen risk faktörü olarak tespit edilmiştir. Dünya genelindeki ölümlerin % 6’sının, Meme ve kolon kanserlerinin yaklaşık % 21-25’inin, diyabetin % 27’sinin ve iskemik kalp hastalığının % 30’unun ana nedeni olarak fiziksel inaktivite gösterilmektedir.

Fiziksel hareketsizlik, obezitenin önde gelen nedenlerinden birisidir. Obezite küresel boyutta önemli bir halk sağlığı sorunu olup tüm dünyada her geçen gün artış göstermektedir. Obezite eğilimi özellikle çocuklar ve adolesanlarda alarm verici düzeydedir. Çocukluk çağı obezitesindeki yıllık artış giderek büyümektedir.

Düzenli fiziksel aktivite insülin aktivitesinin kontrolünü sağlayarak şeker hastalığının ve kan şekerinin kontrolüne, vücudun su, tuz, mineral kullanımının dengelenmesine yardımcı olur. Yağları yakarak metabolizmayı hızlandırır ve kilo alımını önler, damar yapısına etkileri nedeniyle beyine olan kan akışının artışına bağlı olarak erken demans (bunama), unutkanlık, beyin damar hastalıkları gelişim riskini azaltır. Ayrıca düzenli aktivite yapan bireyler sigara bağımlılığından kurtulma konusunda inaktif bireylerden daha başarılıdırlar.

Düzenli fiziksel aktivite, Kas gücü ve vücut esnekliğini geliştirir, Kalp-damar sistemini güçlendirerek dayanıklılığı arttırır. İdeal vücut ağırlığına ulaşmayı ve yağ dokusunda azalmayı sağlar. Daha iyi motor koordinasyon sağlar ve çevikliği artırır. Sağlıklı kas, kemik ve eklem yapısı üzerine olumlu etkileri nedeniyle vücut düzgünlüğü ve farkındalığını geliştirerek bedeni ile barışık, özgüvenli bireyler yaratır, Olumlu düşünebilme ve stresle başa çıkabilme yeteneğini geliştirir, kendini iyi hissetme ve mutluluk oluşturur.

Egzersiz yapmak için zaman ya da başka koşullar nedeniyle olanak olmadığı düşünüldüğünde, gün içindeki zorunlu hareketler egzersize dönüştürülebilir. Özel araç yerine toplu taşıtları tercih etmek, gidilecek yere varmadan bir kaç durak önce inip yola hızlı bir şekilde yürüyerek devam etmek, asansöre binmek yerine merdivenleri kullanmak, hızlı yürüyüşle alışveriş yapmak, hafif formda egzersiz yerine geçebilir.

Bulaşıcı olmayan hastalıkların ve depresyonun azaltılması, kemik sağlığı, kas kuvveti ve kardiorespiratuvar kapasitesinin geliştirilmesi için yetişkin bireylerde her gün en az 30 dakika orta şiddetli fiziksel aktivite yapılması gerekmektedir. 5-17 yaş grubunda ise her gün en az 60 dakika orta şiddetliden şiddetliye doğru giden fiziksel aktivite yapmalıdır.

Orta şiddetli aktivitelere örnek olarak; hızlı yürümek, düşük tempolu koşular, dans etmek, ip atlamak, yüzmek, masa tenisi, yavaş tempoda bisiklet sürmek verilebilir. Fiziksel aktivitenin sağlığı koruyucu ve geliştirici etkisinin görülebilmesi günlük aktivitelerle beraber planlı, tekrarlı ve düzenli fiziksel aktivite yapılmasıyla mümkündür" dedi.