Oda’larda Saltanata Son!

Cumhurbaşkanı Sezer'in onayladığı yasayla bir dönem kapandı. Esnaf Sanatlar ve Meslek Kuruluşu yasası oda başkanlarının saltanatına son veriyor. İşte ayrıntılarKanuna göre, odalar, oda kurulmak istenen yerde çalışan sanat, hizmet ve meslek sahipleri ile esnaftan en az 500 kişinin isteği ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın izni ile kurulacak.

Oda unvanında esnaf, sanatkar veya esnaf ve sanatkar ibaresi yer alacak. Odaların çalışma bölgesi, bulundukları ilçenin idari sınırları, birden fazla ilçe bulunan büyükşehir il merkezlerinde kurulan odalarınçalışma bölgesi ise büyükşehire dahil ilçelerin idari sınırları olacak.

Aynı çalışma bölgesinde, faaliyet konusu olan birden fazla oda kurulamayacak. Esnaf ve sanatkarlar, sicile kayıtları yapılmadıkça hiçbir şekilde odaya kaydolamayacak. Oda kuruluş yeter sayısına ulaşılamadığı için oda kurulması mümkün olmayan yerlerdeki esnaf ve sanatkarların kayıtları, birlik marifetiyle tutulacak.

Esnaf ve sanatkarlara odalarca verilen hizmetler, ilçelerde şube açmak suretiyle birlik tarafından verilecek. Aynı işyerinde birden fazla konuda faaliyet gösteren esnaf ve sanatkarlar, esas faaliyeti ile ilgili odaya kayıt olacaklar. Ancak, üye isterse yükümlülüklerini yerine getirmek koşuluyla diğer faaliyetleriyle ilgili de odalara sicil marifetiyle kayıt yaptırabilecek.

Odalar, üye mevcudunun 100'den aşağı düşmesi, bakanlıkça yapılacak uyarıya rağmen mevzuata aykırı genel kurul kararlarının 2 ay içinde düzeltilmemesi, konfederasyonca tespit edilen yıllık zorunlu giderleri karşılayacak miktarda gelir sağlayamaması halinde bakanlığın teklifi üzerine yetkili asliye hukuk mahkemeleri kararıyla feshedilebilecek. Kanun uyarınca her il merkezinde bir esnaf ve sanatkar odaları birliği kurulacak. Bir ilde birden fazla birlik kurulamayacak.

Odalar, çalışma bölgesi içinde bulundukları birliğe, birliğin kuruluşunu takip eden bir ay içinde, yeni kurulan odalar da kuruldukları tarihten itibaren aynı süre içinde kayıt olacaklar. Birlik; genel kurul, başkanlar kurulu, yönetim kurulu, denetim kurulu ve disiplin kurulundan oluşacak. Birlik genel kurulları, birliğin genel kurul tarihinden en az 6 ayönce kurulmuş olan odaların başkan ve yönetim kurulu üyeleri ile birliğin görevde bulunan başkanı, yönetim ve denetim kurulu üyelerinden oluşacak.

Kanuna göre, Esnaf ve Sanatkarlar Federasyonu kurulabilmesi için ülke genelinde aynı meslek dalında kurulmuş olan odaların yüzde 60'ının genel kurullarının, federasyon kurulması yönünde karar almaları gerekecek ve kurucu oda sayısı 60'dan az olamayacak. Federasyonların merkezi Ankara'da bulunacak. Federasyon kurulduktan sonra aynı meslek dalında kurulmuş bulunan veya sonradan kurulacak odalar, kuruluş tarihinden itibaren bir ay içinde federasyona kayıt yaptırmak zorunda olacak.

Federasyon; genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kurulu organlarından oluşacak. Federasyonların genel kurulları da genel kurul tarihinden en az 6 ay önce kurulmuş odaların yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile federasyonun görevde bulunan başkanı, yönetim ve denetim kurulu üyelerinden oluşacak.

Federasyon; kayıtlı üye odalardan üçte birinin yazılı talebi üzerine bir ay içinde yapacağı genel kurul toplantısında, genel kurul üyelerinin üçte ikisinin kararı ile feshedilebilecek. Kanuna göre, oda, birlik, federasyon başkanı ve konfederasyon başkanı, genel kurul tarafından tek dereceli olarak seçilecek. Bunlar, aynı zamanda ilgili esnaf ve sanatkar meslek kuruluşunun yönetim kurulu üyesi ve başkanı olacak. Başkanlık ve genel başkanlık görevini üst üste 2 dönem yapanlar, bir seçim geçmedikçe tekrar başkan seçilemeyecek.

Genel başkan veya başkanın herhangi bir sebeple görevinden ayrılması durumunda, yönetim kurulu kalan süreyi tamamlamak üzere kendi aralarından birisini başkan seçecek. Kanun uyarınca, birlikler olanakları ölçüsünde ve durumlarını belgelemek koşuluyla odalara, federasyon birliklere, konfederasyon da birlik ve federasyonlara yardımda bulunabilecek.

Esnaf ve sanatkar oda, birlik, federasyon ve konfederasyon yöneticilerinin ücretleri de asgari ücretle bağlantılı olarak sınırlandırıldı. Buna göre, en düşük yönetim kurulu başkanı maaşı, üye sayısı 100-500 olan odada asgari ücret düzeyinde olacak. En yüksek ücret ise konfederasyon başkanına verilecek. Konfederasyon başkanı, asgari ücretin 10 katı tutarında ücret alacak.

Bu ücretler brüt asgari ücret üzerinden net olarak ödenecek. Esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşlarında birden fazla organda görevli olanlar, bu görevlerine ait ücretlerinden yüksek olanı alacak.Organ üyeleri, meslek kuruluşları iştiraklerinden en fazla birinden ücret alabilecek. Aylık ücret alanlara, huzur hakkı ödenmeyecek. Yönetim kurulu, odalarda personelin işe alınmalarına ve ücretlerinin belirlenmesinde yetkili olacak.